Cumhurbaşkanlığı seçimi nasıl yenilenir?
Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir. Seçimlerin tamamlanamaması halinde, yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder.
Yenileme kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından verilmişse Meclis, seçimin yapılacağı tarihi de belirler. Yenileme kararının Cumhurbaşkanınca verilmesi halinde, bu kararın verildiği günden sonra gelen doksanıncı günü takip eden ilk Pazar günü oy verilir.
Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır ve bir kişi en fazla iki kez seçilebilir. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde meclisin seçimleri yenilemesine karar vermesi halinde cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir. Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.
Cumhurbaşkanı 2007 anayasa değişikliği referandumuna kadar TBMM tarafından 7 yıllığına seçilmekte ve en fazla bir dönem görev yapabilmekteydi. Bu değişiklikle beraber cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına seçilmesi ve bir kimsenin en fazla iki kere 5 yıllık dönem görev yapabilmesi sağlandı.
Seçimlerin yenilenmesine ilişkin Anayasa’nın 116. maddesi cumhurbaşkanına seçimi yenileme yetkisi veriyor. Seçim kanununda yapılan değişiklikle beraber cumhurbaşkanının seçim kararı almasının ardından 60 gün sonra seçim yapılabiliyor. Daha önce 90 gün olan bu süre Anayasa’da yapılan değişiklik sonrası daha az bir süre indirilmiş oldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesini
Madde 116 – (Değişik: 21/1/2017-6771/11 md.)
“Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır. Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.”
TBMM SEÇİMLERİ YENİLEYEBİLİR
Meclis erken seçim kararı verirse Cumhurbaşkanlığı seçimi de beraber yapılıyor. TBMM’nin erken seçim kararı verebilmesi 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği sonrası minimum üye tam sayısının beşte üçü yani 360 oy gerekiyor.
